Η έρευνα δείχνει ότι οι φυτικές ίνες είναι το «νούμερο ένα» συστατικό που θέλουν οι καταναλωτές στη διατροφή τους για να υποστηρίξουν την καλή πέψη, τη διαχείριση του βάρους και τον κορεσμό.
Ο εμπλουτισμός των τροφίμων με φυτικές ίνες προσφέρεται στην αγορά των τροφίμων, όπου η εξατομίκευση όσον αφορά τις επιλογές είναι ένα επιθυμητό χαρακτηριστικό από μεριάς καταναλωτή. Έτσι έτοιμα προς κατανάλωση σέικ και ποτά γιαουρτιού ή και μπάρες μπάρες είναι ιδανικές επιλογές που υποστηρίζουν αυτή την ποικιλία.
Στοιχεία δείχνουν ότι το 70% των παγκόσμιων καταναλωτών αναγνωρίζουν μια σχέση μεταξύ του πεπτικού τους και της συνολικής υγείας τους. Από τους καταναλωτές που έχουν αλλάξει τη διατροφή και τον τρόπο ζωής τους επειδή γνωρίζουν το μικροβίωμα του εντέρου, το 64% έχει αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών.
Από μελέτες, το 70% των ερωτηθέντων καταναλωτών ισχυρίζονται ότι δεν θα αγόραζαν ξανά ένα προϊόν εάν αυτό τους προκαλούσε γαστρεντερική δυσφορία. Επομένως υπάρχει σαφής ανάγκη στην αγορά για πιο λειτουργικές επιλογές τροφίμων που ενσωματώνουν φυτικές ίνες χωρίς την ανησυχία για πεπτική δυσφορία.
Μείωση ζάχαρης και πρεβιοτικές επιδράσεις
Οι ίνες ρίζας κιχωρίου (ινουλίνη και ολιγοφρουκτόζη) είναι φυτικές διαλυτές διαιτητικές ίνες που μπορούν να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη και το λίπος βελτιώνοντας παράλληλα τη γεύση και την αίσθηση στο στόμα. Με την κατανάλωσή τους προάγεται επίσης η υγεία του πεπτικού συστήματος καθώς αυτές εμπλουτίζουν την περιεκτικότητα των τροφίμων σε φυτικές ίνες. Επιπλέον, έχουν πρεβιοτική δράση, διεγείροντας την παραγωγή ευεργετικών βακτηρίων στο παχύ έντερο. Τέλος η ινουλίνη εμποδίζει τη δέσμευση του νερού, η οποία επηρεάζει αρνητικά την αίσθηση στο στόμα.
Ενίσχυση της υγείας του εντέρου
Το ενδιαφέρον των καταναλωτών για την ανοσολογική υγεία έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια και επιταχύνθηκε από την πανδημία COVID-19. Η έρευνα δείχνει την υγεία του εντέρου ως το κλειδί για την επίτευξη συνολικής ευημερίας και ευαισθητοποίησης για το ρόλο των φυτικών ινών στη βελτίωση της υγείας του εντέρου.
Ένα πολύ ενδεικτικό παράδειγμα είναι οι τσίχλες που περιέχουν ινές. Αυτά φαίνονται και έχουν γεύση σαν μία κοινή τσίχλα, αλλά είναι γεμάτα φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες προέρχονται από σιρόπι ολιγοφρουκτόζης το οποίο χρησιμοποιείται αντί της (υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και υψηλής θερμιδικής αξίας) γλυκόζης ή σιροπιού καλαμποκιού.
Έλεγχος των ετικετών των προϊόντων
Οι καταναλωτές που ενδιαφέρονται για λειτουργικές και καλύτερες προσφορές είναι πιο πιθανό να ελέγξουν τις ετικέτες των προϊόντων και πολλοί εξετάζουν συγκεκριμένα την περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Γενικότερα, οι καταναλωτές θέλουν μικρότερες λίστες με εύκολα αναγνωρίσιμα συστατικά, τα οποία να είναι μη τεχνητά.
Κανονιστική έγκριση
Οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν ισχυρισμούς επί της συσκευασίας για να διευκολύνουν τους καταναλωτές να κατανοήσουν τα οφέλη του προϊόντος για τη διατροφή και την υγεία. Οι ίνες ρίζας κιχωρίου της εταιρείας Beneo μπορούν να συνοδεύονται από πρεβιοτικές πληροφορίες, οι οποίες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για τους καταναλωτές, καθώς σύμφωνα με στοιχεία τρεις στους πέντε (61%) καταναλωτές παγκοσμίως δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται για τα πρεβιοτικά. Περισσότερο από το 70% των καταναλωτών βλέπουν τώρα την υγεία του πεπτικού συστήματος ως απαραίτητη για τη σωματική, ανοσολογική και ψυχική τους ευεξία. Ένας στους δύο καταναλωτές λέει ότι συνήθως
επιλέγει τρόφιμα για να βελτιώσει την διαδικασία πέψης του. Καθώς οι διαιτητικές ίνες της Beneo έχουν δεκαετίες επιστημονικών αποδείξεων για την υποστήριξη της πεπτικής υγείας, η εταιρεία είναι σε θέση να υποστηρίξει τον αυξανόμενο αριθμό παραγωγών που θέλουν να καλύψουν αυτή τη ζήτηση προσθέτοντας πρεβιοτικές λειτουργικές ίνες στα σκευάσματα συνταγών τους.

Μείωση θερμίδων
Οι διαλυτές φυτικές ίνες της εταιρείας Cargill μειώνουν τη ζάχαρη έως και 30%, υποστηρίζουν τη μείωση των θερμίδων και τον εμπλουτισμό των φυτικών ινών. Παρέχουν εξαιρετική απόδοση όσον αφορά τη γεύση, την εμφάνιση, την πεπτική ανοχή και την αίσθηση στο στόμα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικές για εφαρμογές όπου οι υπάρχουσες λύσεις υπολείπονται, όπως η ζαχαροπλαστική όπου η πεπτική ανοχή μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα για τους νέους καταναλωτές, τα δημητριακά πρωινού όπου η γεύση και η απόδοση επικάλυψης πρέπει να ταιριάζουν με τα υπάρχοντα προϊόντα και το παγωτό όπου οι καταναλωτές επιθυμούν προϊόντα χαμηλών θερμίδων που εξακολουθούν να προσφέρουν απόλαυση. Οι νέες διαλυτές ίνες της εταιρείας προσφέρουν βελτιωμένη σταθερότητα, επιτρέποντας στους κατασκευαστές να αυξήσουν σταδιακά τον βαθμό υποκατάστασης ζάχαρης διατηρώντας παράλληλα τη συνταγή.
Καθημερινή κατανάλωση φυτικών ινών
Υπάρχει ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ των συστάσεων διαιτητικών ινών και της πραγματικής κατανάλωσης αυτών. Περισσότερο από το 90% των γυναικών και το 97% των ανδρών δεν πληρούν τις συνιστώμενες προσλήψεις για διαιτητικές ίνες.
Υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης των τροφίμων με φυτικές ίνες και η αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με το χάσμα των ινών μπορεί να ενθαρρύνει τους καταναλωτές να αναζητήσουν προϊόντα με πρόσθετες φυτικές ίνες.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων συνιστά την κατανάλωση 25 g φυτικών ινών κάθε μέρα. Οι χώρες έχουν αναπτύξει τοπικές οδηγίες που κυμαίνονται από 18 έως 40 γραμμάρια την ημέρα για ενήλικες.
Η ινουλίνη από κιχώριο προσφέρει την ευκαιρία να αυξηθεί η περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες προϊόντων όπως δημητριακά, σνακ και προϊόντα αρτοποιίας, χωρίς να επηρεάζεται αρνητικά η εμφάνιση ή οι οργανοληπτικές ιδιότητες.
Η αύξηση της περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες – προσθέτοντας παράλληλα αξία – θα πρέπει να είναι ο απώτερος στόχος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ίνες ρίζας κιχωρίου είναι τόσο πολύτιμες ως συστατικό ενίσχυσης ινών. Από την άποψη των κατασκευαστών, αυτές (ίνες ρίζας κιχωρίου) μειώνουν την περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή λίπος στα προϊόντα και μπορούν να συμπεριληφθούν σε συνταγές χωρίς σημαντικές προσαρμογές στη διαδικασία παραγωγής.
Οι πρεβιοτικές ίνες ρίζας κιχωρίου ινουλίνης και ολιγοφρουκτόζης μπορούν εύκολα να προστεθούν σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων τροφίμων και ποτών για να επιτύχουν υψηλά επίπεδα ινών χωρίς να προσφέρουν γεύση «πίτουρου» ή «ινών». Έχουν επίσης το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι επιτρέπουν τη μείωση της περιεκτικότητας σε λιπαρά και ζάχαρη.
Άμυλο και φυτικές ίνες που παράγουν μεταβολίτες
Τα ανθεκτικά άμυλα όπως οι αδιάλυτες ίνες που παρασκευάζονται από πατάτα, ταπιόκα και καλαμπόκι είναι ανθεκτικά στην ενζυμική δραστηριότητα στο ανώτερο πεπτικό σύστημα και εισέρχονται στο παχύ έντερο, όπου ζυμώνονται από βακτήρια, παράγοντας μεταβολίτες όπως λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (SCFA).
Κατά την κατηγοριοποίηση της ποιότητας των συστατικών των ινών, λαμβάνουμε υπόψη την αποτελεσματικότητά του να προκαλέσει ένα ή περισσότερα από τα τρία βασικά οφέλη: τα διατροφικά οφέλη, τον θετικό αντίκτυπο στην υγεία και τα λειτουργικά χαρακτηριστικά του για να προσφέρει την επιθυμητή γεύση και υφή.
Αυτοί οι μεταβολίτες υποστηρίζουν τη δραστηριότητα και τη λειτουργία των βακτηρίων του εντέρου. Τα οφέλη περιλαμβάνουν βελτιωμένη κανονικότητα, ισορροπημένο μικροβίωμα, χαμηλή γλυκαιμική απόκριση, βελτιωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, υποστήριξη γλυκόζης αίματος και διαχείριση ενέργειας. Λειτουργούν επίσης καλά σε αρτοσκευάσματα, σνακ, ζυμαρικά, κετο προϊόντα και smoothies.
Οι πρεβιοτικές φυτικές ίνες παραμένουν άπεπτες όταν καταναλώνονται μέχρι να φτάσουν στο παχύ έντερο, όπου δρουν ως τροφή για ευεργετικά βακτήρια (προβιοτικά) και αρχίζει η ζύμωση.

Η ζύμωση αποδίδει SCFA, η οποία παρέχει οφέλη για την υγεία. Το ανθρώπινο παχύ έντερο παίζει κρίσιμο ρόλο στο ανοσοποιητικό μας σύστημα και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ του εντερικού μικροβιόκοσμου και του λεμφικού ιστού υποστηρίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και κετο
Ο εμπλουτισμός με φυτικές ίνες είναι ζωτικής σημασίας σε δίαιτες “χαμηλών υδατανθράκων” και “κετο”, ειδικά σε προϊόντα αρτοποιίας και υγιεινά σνακ. Διαλυτές και αδιάλυτες ίνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αυτές τις εφαρμογές. Οι αδιάλυτες ίνες μπορούν να αντικαταστήσουν ένα μέρος του αλευριού για να μειώσουν σημαντικά τους καθαρούς υδατάνθρακες και να μειώσουν τη συνολική ποσότητα θερμίδων.
Η εταιρεία Ingredion το αξιοποιεί παρέχοντας διαφορετικούς τύπους ανθεκτικών αμύλων για να υποστηρίξει αυτές τις τάσεις τροφίμων. Ένα μέρος του εξευγενισμένου αλεύρου σίτου (λευκό αλεύρι) μπορεί να αντικατασταθεί με ανθεκτικό άμυλο σε εφαρμογές όπως το ψωμί και τα ζυμαρικά για να παρέχει μια πιο υγιεινή εναλλακτική λύση. Οι καταναλωτές τείνουν να περιορίζουν την κατανάλωση αυτών των τροφίμων λόγω των υδατανθράκων και της χαμηλότερης θρεπτικής αξίας που συνδέεται με το αλεύρι.

Iωάννης Παπαφίλης
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Απόφοιτος Χαροκόπειου Πανεπιστημίου
Επιστημονικός Συνεργάτης Προγραμμάτων Προαγωγής Υγείας-Ευρωστίας