Η κατάσταση η οποία είναι γνωστή ως μακρά COVID, ορίζεται ως συμπτώματα COVID-19 για τουλάχιστον 4 εβδομάδες μετά την αρχική λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2. Αυτή η κατάσταση εκτιμάται ότι επηρεάζει το 20% έως 40% των ατόμων που νοσούν με COVID-19. Η πάθηση αυτή έχει ένα ευρύ φάσμα αναπνευστικών, καρδιαγγειακών, μεταβολικών, γαστρεντερικών, νευρολογικών και ψυχιατρικών εκδηλώσεων, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινή λειτουργία των ατόμων.

Από την βιβλιογραφία έχει παρατηρηθεί ότι διάφοροι παράγοντες του υγιεινού τρόπου ζωής,
συμπεριλαμβανομένου του υγιούς δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), αποχή από το κάπνισμα, υγιεινή διατροφή, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, τακτική άσκηση και επαρκής ύπνος, έχουν αναγνωριστεί ως προστατευτικοί παράγοντες έναντι της φλεγμονής η οποία μπορεί να οδηγήσει στο φαινόμενο μακράς COVID. Για αυτό το λόγο σε μελέτη που
έγινε σε γυναίκες, διερευνήθηκε η συσχέτιση της προσκόλλησης σε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου (π.χ. υγιής ΔΜΣ, όχι κάπνισμα, υγιεινή διατροφή, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ 5-15 g / ημέρα, τακτική άσκηση (150 λεπτά / εβδομάδα μέτρια προς έντονη) και επαρκής ύπνος (7-9 ώρες)) με τον κίνδυνο ανάπτυξης μακράς COVID.

Αποτελέσματα Μελέτης
Σε αυτή την μελέτη γυναικών που παρακολουθήθηκαν για περισσότερο από ένα χρόνο ξεκινώντας από τον Απρίλιο του 2020, βρέθηκε μια ευεργετική σχέση μεταξύ ενός υγιεινού τρόπου ζωής, πριν από τη νόσηση, με τον κίνδυνο μακράς COVID. Πιο συγκεκριμένα γυναίκες που ακολουθούσαν 5 ή 6 παράγοντες υγιεινού τρόπου ζωής, όπως αυτοί αναφέρθηκαν παραπάνω, είχαν περίπου 50% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης μακράς COVID από τις γυναίκες οι οποίες δεν ακολουθούσαν τους συγκεκριμένους παράγοντες υγιεινού τρόπου ζωής. Από την ανάλυση των δεδομένων, αυτές οι συσχετίσεις φάνηκε να οφείλονται κυρίως στο υγιές σωματικό βάρος και στον επαρκή ύπνο. Επομένως η διατήρηση ενός υγιούς βάρους και η επαρκής διάρκεια ύπνου μπορεί να προσφέρουν το μεγαλύτερο όφελος για την πρόληψη της εμφάνισης μακράς COVID. Επιπλέον φάνηκε ότι το 36,0% των περιπτώσεων μακράς COVID θα είχε αποφευχθεί εάν όλοι οι συμμετέχοντες είχαν 5 ή 6 παράγοντες υγιεινού τρόπου ζωής πριν από την έναρξη της πανδημίας.

Οι συσχετισμοί που παρατηρήθηκαν μπορούν να εξηγηθούν από διάφορους βιολογικούς μηχανισμούς. Πρώτον, κάθε ανθυγιεινός παράγοντας του τρόπου ζωής που εξετάστηκε έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο χρόνιας φλεγμονής. Η χρόνια φλεγμονή μπορεί να προδιαθέτει τα άτομα σε υπερβολική απελευθέρωση κυτοκινών, αυξάνοντας στη συνέχεια τον κίνδυνο για μακροπρόθεσμες επιπλοκές. Δεύτερον, αυτοί οι ανθυγιεινοί παράγοντες του τρόπου ζωής απορυθμίζουν την προσαρμοστική αυτοανοσία, κάτι το οποίο έχει βρεθεί σε άτομα που πάσχουν από μακρά COVID. Τρίτον, οι ανθυγιεινοί παράγοντες του τρόπου ζωής (παχυσαρκία, κάπνισμα, σωματική αδράνεια και υπερβολική πρόσληψη αλκοόλ) προδιαθέτουν σε ανωμαλίες πήξης του αίματος, μια άλλη
παθοφυσιολογική αλλαγή που παρατηρείται σε άτομα με μακρά COVID.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έρχονται σε συμφωνία και με άλλη μελέτη, η οποία έδειξε ότι ένας συνδυασμός παραγόντων του τρόπου ζωής συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο νοσηλείας και θνησιμότητας από COVID-19. Σε άλλη έρευνα οι ανθυγιεινοί παράγοντες του τρόπου ζωής (κάπνισμα, σωματική αδράνεια, παχυσαρκία και κατανάλωση αλκοόλ) αντιπροσώπευαν το 51% της σοβαρής νόσησης από COVID-19 στον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου. Επιπλέον, μελέτη έδειξε ότι αρκετοί μεμονωμένοι παράγοντες του τρόπου ζωής έχουν συσχετιστεί με κίνδυνο μακροχρόνιων συμπτωμάτων COVID ή αργής ανάρρωσης από το COVID-19, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας, του καπνίσματος, της ανθυγιεινής διατροφής και του ύπνου κακής ποιότητας.

Iωάννης Παπαφίλης
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Επιστημονικός Σύμβουλος Ευρωστίας