Η ερωτική διάθεση και η σεξουαλική πρακτική εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες διαβίωσης και για τα δυο φύλα καθώς και από το ορμονικό προφίλ του οργανισμού. Σε όλα αυτά καθοριστικός παράγοντας και βασικός ρυθμιστής είναι η καθημερινή θρέψη αλλά και η φυσική εξάσκηση του οργανισμού. Ποιό είναι το υγιές σεξουαλικό περιβάλλον για τη δική μου λίμπιντο;

♦ της Άννας Παπαγεωργίου, PhD,
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος,
www.evrostia-health.gr

Όσο εντυπωσιακό και αν ακούγεται, οι τροφές περιέχουν ουσίες που επηρεάζουν το ορμονικό μας σύστημα, την καρδιαγγειακή λειτουργία, ακόμα και την αναπαραγωγή και σεξουαλική επιθυμία. Ποιό είναι το υγιές σεξουαλικό περιβάλλον για τη δική μου λίμπιντο;

Πολλοί άνθρωποι, κάποια στιγμή έρχονται αντιμέτωποι με αρνητικές αλλαγές στην ποιότητα και την ποσότητα της ερωτικής τους ζωής. Οι αλλαγές αυτές συνήθως οφείλονται σε οργανικά αλλά και ψυχολογικά αίτια.

Στους άνδρες η υψηλή κατανάλωση λίπους, κυρίως κορεσμένου, επηρεάζει αρνητικά τα επίπεδα της τεστοστερόνης και ταυτόχρονα αυξάνει τη χοληστερόλη με αρνητικές συνέπειες στην ερωτική διάθεση. Αντίθετα, οι τροφές που εμπεριέχουν σε υψηλά επίπεδα βιταμίνη C, ψευδάργυρο, σελήνιο και μαγνήσιο έχει αποδειχθεί ότι ανεβάζουν τα επίπεδα των οιστρογόνων στις γυναίκες και της τεστοστερόνης στους άνδρες. Το ίδιο θετικά επιδρά και η γνωστή ως «ερωτική» Βιταμίνη Ε. Το αλκοόλ από την άλλη πλευρά φαίνεται ότι μειώνει την ερωτική απόδοση σε υπερβολική κατανάλωση και στα δύο φύλα.

♦ Πού πρέπει να στοχεύει η διατροφή μας;

Θα πρέπει να περιέχει πλούσιες ποσότητες σε ψευδάργυρο, βιταμίνες C και Ε, σελήνιο. Τα θαλασσινά είναι το πιο γνωστό και το πιο υγιεινό αφροδισιακό. Τα μύδια και τα καβούρια επίσης ανεβάζουν την ερωτική διάθεση καθώς περιέχουν πολύ ψευδάργυρο. Επίσης, τα θαλασσινά που είναι πλούσια σε ψευδάργυρο αυξάνουν τη λίμπιντο. Η λήψη ψευδάργυρου όμως πρέπει να γίνεται με μέτρο. Υψηλά επίπεδα ψευδάργυρου εμποδίζουν την σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος και την απορρόφηση βασικών βιταμινών.

♦ Η σεξουαλικότητα θέλει το σωστό σωματικό βάρος

Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ τεστοστερόνης και παχυσαρκίας στον άνθρωπο. Ανωμαλίες στον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-όρχεων αναφέρονται στην παχυσαρκία και έχουν θετική σχέση με την αύξηση της παχυσαρκίας.

Οι παχύσαρκοι και υπέρβαροι άνδρες που χάνουν βάρος μέσω δίαιτας χαμηλών λιπαρών και θερμίδων φαίνεται να έχουν βελτίωση της στυτικής τους λειτουργίας και των επιπέδων τεστοστερόνης.

Η απώλεια βάρους έχει θετικό αντίκτυπο στη σεξουαλική υγεία λόγω του αποτελέσματος της βελτίωσης της αυτοεκτίμησης, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το σεξ και πιο έντονα συναισθήματα επιθυμίας και διέγερσης.

♦ Τα ερωτικά μακροθρεπτικά συστατικά

Λιπίδια

Οι δίαιτες με υψηλή πρόσληψη λίπους, ιδιαίτερα κορεσμένων λιπαρών και trans λιπαρών οξέων, έχουν έντονες επιδράσεις στην ευαισθησία στην ινσουλίνη, αυξάνοντας τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, μεταβολικού συνδρόμου και καρδιαγγειακών παθήσεων. Η κατανάλωση trans λιπαρών οξέων αντί για μονοακόρεστα λιπαρά οξέα σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο ωορρηξιακής υπογονιμότητας.

Η κατανάλωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, που υπάρχουν στα λιπαρά ψάρια, φαίνεται να έχει θετικό αντίκτυπο στον αριθμό και την μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Έχει σημαντικότερη επίδραση εάν καταναλώνονται αντί του επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος.

Διαβάστε επίσης ⇒ Πώς τα λιπαρά οξέα ωφελούν τον εγκέφαλο και την ψυχική υγεία

Υδατάνθρακες

Η ποσότητα και η ποιότητα των υδατανθράκων έχουν αντίκτυπο στην λίμπιντο. Φαίνεται ότι για την γυναίκα ιδιαίτερα το υψηλό γλυκαιμικό φορτίο έχει περισσότερες πιθανότητες για ωορρηξιακή υπογονιμότητα. Αντίθετα, η δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων και η πρόσληψη τροφίμων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, βελτιώνουν το αναπαραγωγικό προφίλ των γυναικών.

Πρωτεΐνες

Συνολικά, η υψηλή κατανάλωση πρωτεΐνης πάνω από τα επιτρεπτά όρια, έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ωορρηξία, και το είδος της πρωτεΐνης επηρεάζει με διαφορετικούς τρόπους. Οι γυναίκες με υψηλότερη πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποφέρουν από ωορρηξιακή υπογονιμότητα, ιδιαίτερα σχετιζόμενη με την πρόσληψη κόκκινου κρέατος, κοτόπουλου ή γαλοπούλας. Τα ψάρια ή τα αυγά δεν φαίνεται να επηρεάζουν την ωορρηξία αρνητικά και οι φυτικές πρωτεΐνες έχουν προστατευτική δράση.

♦ Ποιά είναι τα πιο ερωτικά διατροφικά μοτίβα;

Η πιο πολυσυζητημένη διατροφή στη βιβλιογραφία σχετικά με τη σεξουαλική υγεία είναι η μεσογειακή διατροφή. Η μεσογειακή διατροφή βελτιώνει τη σεξουαλική λειτουργία σε γυναίκες με μεταβολικό σύνδρομο.Τα αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι η κατανάλωση μεσογειακής διατροφής σε γυναίκες με μεταβολικό σύνδρομο και σεξουαλική δυσλειτουργία βελτίωσε σημαντικά τις σεξουαλικές λειτουργίες, μαζί με σημαντική μείωση της συστηματικής αγγειακής φλεγμονής, όπως υποδεικνύεται από τα μειωμένα επίπεδα CRP. To Mεσογειακό Μοντέλο (MD) που δίνει έμφαση στα λαχανικά, τα φρούτα, τους ξηρούς καρπούς, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια, το ελαιόλαδο και τα ψάρια το καθιστά υψηλό σε αντιοξειδωτικά και χαμηλό σε κορεσμένα λιπαρά και εξευγενισμένους υδατάνθρακες.

Η μείωση της πρόσληψης νατρίου ενισχύει την ικανότητα των αγγείων να διαστέλλονται, με πρώιμες ενδείξεις που υποδεικνύουν άμεση επίδραση στη διέγερση των γεννητικών οργάνων. Επιπλέον, η κατανάλωση σόγιας, ενός φυτοοιστρογόνου, φαίνεται να υποστηρίζει αυξημένη κολπική ροή αίματος, λίπανση και περιεκτικότητα σε κολπικό κολλαγόνο.

• Φρούτα όπως τα μήλα και το καρπούζι αλλά και άλλες τροφές, όπως το κακάο, έχουν συνδεθεί με ενισχυμένη αγγειακή και σεξουαλική υγεία. Η καθημερινή κατανάλωση μήλων σχετίζεται με βελτιωμένη λίπανση του κόλπου και γενική σεξουαλική λειτουργία. Τα μήλα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, άλλα αντιοξειδωτικά και φυτοοιστρογόνα, τα οποία μαζί υποστηρίζουν ένα αντιφλεγμονώδες περιβάλλον. Μπορεί να αναμένεται ότι και άλλα φρούτα θα έχουν παρόμοια απόδοση, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί.

Το καρπούζι ειδικότερα υποστηρίζει την υγεία των αγγείων μέσω ενός επιπλέον διακριτού μηχανισμού. Είναι μια πλούσια πηγή κιτρουλίνης, την οποία ο οργανισμός μετατρέπει εύκολα σε αργινίνη.

Η σοκολάτα, που προέρχεται από το κακάο, είναι πλούσια σε φλαβονοειδή και έχει βρεθεί ότι αυξάνει την αγγειοδιαστολή για την υποστήριξη της σεξουαλικής λειτουργίας.

♦ Φυσικά αφροδισιακά- Ανασκόπηση

◊ Αντιοξειδωτικά

Η επιστημονική βιβλιογραφία μέχρι σήμερα καταλήγει πως η συμπλήρωση με β-γλυκάνη, λακτοφερίνη, παπάγια και βιταμίνες C και Ε είχε ως αποτέλεσμα βελτιώσεις στην ποιότητα του σπέρματος. Η πρόσληψη βιταμίνης C σχετίζεται με τη βελτίωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και τη διατήρηση της κινητικότητας.

Τα συμπληρώματα συνένζυμου Q-10 έδειξαν να αυξάνουν σημαντικά τον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, βελτιώνοντας την ποιότητα του σπέρματος. Η πρόσληψη καρνιτίνης έδειξε να βελτιώνει την ποιότητα του σπέρματος, καθώς αυξάνει την κινητικότητα.

◊ Caterpillar Fungus

Ένα συμπλήρωμα που περιέχει πρωτεΐνες, πεπτίδια, αμινοξέα, πολυαμίνες, νουκλεοσίδια, πολυσακχαρίτες, στερόλες, στεροειδή και λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν συσχετιστεί με ποικίλες φαρμακολογικές ιδιότητες. Φαίνεται να διεγείρει την παραγωγή κορτικοστεροειδών σε ζωικό μοντέλο, και μπορεί να βελτιώσει τη σεξουαλική λειτουργία σε αρουραίους.

◊ Date Palm

Είναι ένα γνωστό παραδοσιακό φυτό που χρησιμοποιείται για την ανδρική υπογονιμότητα από τον γηγενή πληθυσμό στην Αφρική. Επειδή περιέχει οιστραδιόλη και φλαβονοειδή συστατικά έχει θετικές επιδράσεις στην ποιότητα του σπέρματος. Έχει δοκιμαστεί μόνο σε ζώα, αλλά φαίνεται να βελτιώνει την ποιότητα των παραμέτρων του σπέρματος.

◊ Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.)

Είναι πλούσιο σε στεροειδείς σαπωνίνες, όπως η διοσγενίνη. Αποτελεί έναν σημαντικό πρόδρομο στη σύνθεση πολλών ορμονών φύλου και συστατικών που συνδέονται με υποδοχείς οιστρογόνων προκαλώντας γονίδια που ανταποκρίνονται στα οιστρογόνα. Καθώς είναι καλά ανεκτό, χρησιμοποιείται συχνά σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, αυξάνοντας τη σεξουαλική επιθυμία και διέγερση.

◊ Ginkgo Biloba (Ginkgo biloba L.)

Το εκχύλισμα Ginkgo biloba έχει θετικές επιδράσεις στη στυτική δυσλειτουργία. Αυτή η επίδραση μπορεί να σχετίζεται με την ικανότητα διευκόλυνσης της ροής του αίματος και χαλάρωσης των κυττάρων των λείων μυών. Βελτιώνει έτσι ιδιαίτερα την αγγειογενή στυτική δυσλειτουργία. Από την άλλη, έχουν αναφερθεί ανεπιθύμητες ενέργειες όπως πονοκέφαλοι, αιμορραγία και θανατηφόρες επιληπτικές κρίσεις.

◊ L-Αργινίνη

Συμπλήρωση της διατροφής με L-αργινίνη αποκαθιστά την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου σε πολλές διαταραχές συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη, υπερχοληστερολαιμίας, και τους μηχανισμούς που σχετίζονται με την υπέρταση. Το μονοξείδιο του αζώτου έχει δείξει ότι αυξάνει τη λίπανση, την ευαισθησία της κλειτορίδας, τη συχνότητα του οργασμού και μια συνοδευτική αυξημένη σεξουαλική επιθυμία στις γυναίκες.

◊ Βιταμίνη D

Η ανεπάρκεια βιταμίνης D φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης γυναικολογικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης της υπογονιμότητας. Επίσης, σχετίζεται με μειωμένη γυναικεία σεξουαλική λειτουργία και καταθλιπτικά συμπτώματα.

Τα συμπληρώματα βιταμίνης D σε μελέτες βελτίωσαν τη στυτική λειτουργία σε μεσήλικες άνδρες και αύξησαν τα επίπεδα τεστοστερόνης στον ορό.

◊ Yohimbine

Είναι ένα αλκαλοειδές που προέρχεται από το φλοιό του αφρικανικού δέντρου, Pausinystalia yohimbe. Φαίνεται ότι αυξάνει τη διέγερση των νεύρων του πέους. Έχει αξιολογηθεί εκτενώς στη διαχείριση της στυτικής διαταραχής, με ενδείξεις ότι είναι ανώτερο από το εικονικό φάρμακο, καθιστώντας το ένα πολλά υποσχόμενο φυσικό προϊόν για τη θεραπεία.

◊ Μέλι

Ενώ δεν υπάρχουν RCTs για να υποστηρίξουν τις αφροδισιακές του ιδιότητες, υπάρχει μια ποικιλία μελιού που φημίζεται για την υποτιθέμενη σεξουαλική διέγερση. Το μέλι που παρασκευάζεται από το νέκταρ του Ροδόδενδρου ονομάζεται “τρελό μέλι” και περιέχει γκριανοτοξίνη. Το “Mad honey” διατίθεται στο εμπόριο ως σεξουαλικό διεγερτικό τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες.

◊ Στρείδια

Τα στρείδια περιέχουν ψευδάργυρο, ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για την παραγωγή τεστοστερόνης και τη σπερματογέννεση. Επιπλέον, πιστεύεται ότι τα στρείδια περιέχουν συγκεκριμένα αμινοξέα και σεροτονίνη, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της νευρικής οδού της απόκρισης ευχαρίστησης.

◊ Σοκολάτα (Κακάο)

Η σοκολάτα περιέχει βιογενείς αμίνες τυραμίνη και λιπαρά οξέα που μοιάζουν με κανναβινοειδή, τα οποία προτείνονται για να δώσουν στη σοκολάτα τις αφροδισιακές της ικανότητες και συνδέονται με αυξημένα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο.

Διαβάστε επίσης ⇒ Σοκολάτα απολαύστε την υπεύθυνα

◊ Maca

Έρευνες σε τρωκτικά έχουν δείξει ότι το maca ενίσχυσε αποτελεσματικά τη λίμπιντο και βελτίωσε την στυτική λειτουργία μετά τη συμπλήρωση. Μελέτες σε ανθρώπους έχουν δείξει επίσης ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Υπήρξαν τέσσερα καλά σχεδιασμένα πρωτόκολλα που εξέτασαν την ανδρική και γυναικεία σεξουαλική απόκριση χρησιμοποιώντας μάκα. Τρεις από αυτές τις δοκιμές έδειξαν θετική επίδραση στη σεξουαλική δυσλειτουργία σε υγιείς εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, υγιείς ενήλικες άνδρες και άνδρες με στυτική δυσλειτουργία. Ενώ ο μηχανισμός δράσης δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως, το μάκα περιέχει φυτοστερόλες και φυτοοιστρογόνα, τα οποία πιστεύεται ότι παίζουν θετικό ρόλο.

⊗ Η χρήση των παραπάνω δεν γίνεται χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του ιατρού και η κατανάλωση συμπληρωμάτων σε συνδυασμό με το διατροφικό πλάνο χρειάζεται την συνεργασία κλινικού διαιτολόγου.

♦ Προγράμματα Προαγωγής Υγείας

Δρ. Άννα Παπαγεωργίου
Πτυχιούχος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού ,Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κλινική Διαιτολόγος -Διατροφολόγος,
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών/Προαγωγή της Υγείας
Ερευνήτρια γ’ βαθμίδας,
Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ιατρικής Σχολής Αθηνών
@evrostia_annapapageorgiou
@evrostiakids