Η ανάπτυξη και ωρίμανση του ανθρώπου περιλαμβάνει διαφορετικά στάδια που θα χρειαστεί να ολοκληρώσει με πλήρη επιτυχία και υποστήριξη από το περιβάλλον του. Αυτή η διαδρομή θέτει και τις βάσεις για τη μελλοντική του υγεία. H αξία της Ολιστικής προσέγγισης στην υγεία των παιδιών

♦ της Άννας Παπαγεωργίου, PhD. Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος 

Σε αντίθεση με τους ενήλικες, τα παιδιά αναπτύσσονται ραγδαία – σωματικά, γνωστικά, κοινωνικά και συναισθηματικά. Είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε θετικές και αρνητικές αλληλεπιδράσεις. Επιπλέον η ανάπτυξη, η εξέλιξη και η ευεξία (well-being) των παιδιών επηρεάζονται σαφώς από τις κοινότητες στις οποίες ζουν, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων που τα φροντίζουν, όπως είναι το εκπαιδευτικό σύστημα, το σύστημα πρόνοιας και το περιβάλλον διαβίωσης. H αξία της Ολιστικής προσέγγισης στην υγεία των παιδιών

ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ

Γενικά, η καλή ποιότητα ζωής στην παιδική ηλικία αναφέρεται σε συνθήκες που προάγουν τη θετική ανάπτυξη και ευημερία του παιδιού. Οι συνθήκες αυτές που βοηθούν στην ανάπτυξη της ευεξίας στα παιδιά περιλαμβάνουν τόσο κάποιες διαπροσωπικές σχέσεις, στις οποίες το παιδί αντιμετωπίζεται και ακούγεται ως άτομο, καθώς επίσης και ένα ολόκληρο περιβάλλον ανάπτυξης που βοηθά στην προστασία και στη φροντίδα του παιδιού.

Η ποιότητα της παιδικής ηλικίας έχει πολλούς τομείς

Η ευεξία (wellness) υψηλής ποιότητας είναι αποτέλεσμα καλής, ή τουλάχιστον ικανοποιητικής, ευημερίας η οποία είναι πολυδιάστατη. Μερικές από τις πτυχές αυτής είναι:

• Η σωματική ευεξία (π.χ. εμπειρία υποκειμενικής υγείας και ικανότητα δράσης),
• Η κοινωνική ευεξία (π.χ. η εμπειρία της αποδοχής από τους άλλους και η αίσθηση του ανήκειν),
• Η συναισθηματική ευεξία (π.χ. η εμπειρία της αυτοαποδοχής και της αμοιβαίας αγάπης για τους άλλους),
• Η γνωστική ευεξία (π.χ. εμπειρία ενδιαφέροντος και περιέργειας σε νέα θέματα και ικανοποίηση στην επίλυση προβλημάτων),
• Η ηθική ευεξία (π.χ. η εμπειρία της καλοσύνης και του τι είναι δίκαιο, και η θέληση να ενεργήσουμε αναλόγως).

♦ Ανάπτυξη & Ωρίμανση Παιδιού
(Πίνακας Growth & Materity)

Όλα τα παραπάνω εμφανίζονται στους κύκλους ζωής του παιδιού, οι οποίοι περιλαμβάνουν:

• Το σπίτι και την οικογένεια
• Την προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα εκτός σπιτιού
• Το σχολικό περιβάλλον
• Την κοινότητα (συμπεριλαμβανομένης της γειτονιάς, των δομών του κράτους, των θρησκευτικών πεποιθήσεων και των εθελοντικών δραστηριοτήτων)
• Τις κοινωνικές υπηρεσίες (υγειονομικές κ.λπ.)
• Το οικολογικό περιβάλλον
• Το ψηφιακό περιβάλλον

Το σχολικό περιβάλλον

Το σχολείο είναι ο χώρος όπου το παιδί αφιερώνει αρκετό μέρος του χρόνου του. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον βάζει τις βάσεις του για το μέλλον της πνευματικής του ανάπτυξης αλλά και διαμορφώνει σωστές ή όχι συνήθειες αν του δοθούν τα κατάλληλα ερεθίσματα. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται  από την υιοθέτηση σωστών διατροφικών επιλογών και αθλητικής κουλτούρας που θα το δυναμώσει ψυχοκινητικά. Για παράδειγμα, σε ένα σχολείο τα παιδιά αναπτύσσονται και ακμάζουν σε εκείνους τους τομείς στους οποίους μπορούν να συμμετάσχουν με επιτυχία σε δραστηριότητες που υποστηρίζονται από ανθρώπους που βλέπουν, ακούν και αφουγκράζονται το παιδί ως άτομο.

Οι σχολικές μονάδες είναι από τους καταλληλότερους χώρους, όπου μπορούν οι Επιστήμονες Υγείας: παιδίατροι, επόπτες υγείας, διατροφολόγοι και καθηγητές Φυσικής Αγωγής, να συγκεντρώσουν τα παιδιά με σκοπό την πραγματοποίηση Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας σε θέματα που αφορούν τη σωστή διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα.

Σωστή διατροφική αγωγή

Η σωστή διατροφική αγωγή των παιδιών μέσα από την υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων (βιωματική εκπαίδευση) έχει την δυνατότητα να συμβάλλει στην δημιουργία υπεύθυνων, ενημερωμένων αυριανών πολιτών με σωστά διατροφικά πρότυπα και επίγνωση των τρόπων προστασίας από τους σοβαρούς κινδύνους υγείας. Επίσης κρίνεται πολύ σημαντικό η εισαγωγή του μαθήματος της διατροφής σε όλα τα σχολεία της χώρας.

Διαβάστε επίσης ⇒ Πώς θα εκπαιδεύσεις το παιδί σου να τρώει φρούτα και λαχανικά

Κοινωνικό και οικολογικό περιβάλλον

Αν και τα περισσότερα παιδιά είναι υγιή, τα θεμέλια της υγείας καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής διαμορφώνονται στα πρώτα χρόνια. Πληθώρα μελετών για τις δυσμενείς παιδικές εμπειρίες διαπίστωσε ότι τα γεγονότα στην παιδική ηλικία ήταν προγνωστικά για χρόνιες παθήσεις των ενηλίκων περισσότερο από 40 χρόνια μετά. Έρευνες έχουν δείξει μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ της οικονομικής, ψυχολογικής και κοινωνικής ευημερίας των γονέων και της υγιούς ανάπτυξης των παιδιών.

Επιπλέον, το εκπαιδευτικό επίπεδο ενός γονέα είναι ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας της επιτυχίας ενός παιδιού, έχοντας τόσο άμεσο όσο και έμμεσο αντίκτυπο. Οι αλληλεπιδράσεις φροντιστών και οι σχέσεις γονέα-παιδιού είναι επίσης κρίσιμες για την καλλιέργεια της υγιούς γνωστικής, συναισθηματικής και συμπεριφορικής ανάπτυξης του παιδιού. Η δομή της κοινότητας (γειτονιές, πράσινο, χώροι άθλησης, ψυχαγωγίας κ.α.) έχουν επίσης σημασία για την ψυχοκοινωνική ευεξία και σωματική υγεία καθώς έχει φανεί ότι τα φτωχά, ευάλωτα παιδιά μειονοτήτων που ζουν σε γειτονιές με πολύ λιγότερο κοινωνικό, φυσικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό, εκπαιδευτικό περιβάλλον επηρεάζονται αρνητικά στους τομείς της ευεξίας και συνολικής υγείας. Η φτώχεια, ο ρατσισμός, το bulling και οι ανισότητες αυξάνουν τον κίνδυνο για χρόνιες ασθένειες στην ενήλικη ζωή, όπως παθήσεις ψυχικής υγείας.

Πληθώρα ερευνών έχουν αποδείξει ότι τα μεγαλύτερα οφέλη στην υγεία του πληθυσμού και οι πιθανές εξοικονομήσεις στο μεταγενέστερο συνολικό κόστος υγειονομικής περίθαλψης προέρχονται από επενδύσεις στην πρώιμη παιδική ηλικία. Η οικογένεια και η συνοχή της παίζει τεράστιο ρόλο στην υιοθέτηση υγιών συμπεριφορών και προτύπων και στη δημιουργία κουλτούρας Υγείας.

♦ Healthy family, παρεμβατικό πρόγραμμα τρόπου ζωής για παιδιά και γονείς

Το πρόγραμμα «Ζω-κινούμαι τρέφομαι σωστά» περιλαμβάνει διαδραστικά εκπαιδευτικά εργαστήρια ολιστικής αντιμετώπισης για το well-being των παίδων/εφήβων.

Επικεντρώνεται στη διαπαιδαγώγηση, όπου μέσα από άφθονη δράση, δημιουργική έκφραση και πολύ παιχνίδι, βοηθάει τα παιδιά να κατανοήσουν το σώμα τους, τη σημασία της τροφής και τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, με στόχο τη δημιουργία και την καλλιέργεια ενσυνείδητης στάσης απέναντι στην υγιεινή διατροφή, τη σωματική άσκηση και την πνευματική ευεξία.

Πράγματι, η αλλαγή του σωματικού βάρους στην παιδική ηλικία απαιτεί επαναπρογραμματισμό ολόκληρης της οικογενειακής ρουτίνας, εκπαίδευση γονέων, θετική ενίσχυση, ενδυνάμωση του παιδιού και της οικογένειας.

Οι γονείς πολλές φορές αδυνατούν να τα βάλουν με τη παντοδυναμία των παιδιών. Χρειάζονται βοήθεια και καθοδήγηση. Η καθημερινή ρουτίνα χρειάζεται σταθερότητα και προγραμματισμό. Μικρά βήματα για μεγάλη διάρκεια χτίζουν την συνολική υγεία.

ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ

♠ Περιγραφή Εργαστηρίων

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια σειρά εργαστηρίων, σχεδιασμένα από ειδικούς ανάλογα με τη θεματική τους. Τα εργαστήρια είναι τα εξής:

• Αντιλαμβάνομαι το σώμα μου – Συνδέομαι με επίγνωση
• Οι αισθήσεις που οδηγούν στην ευεξία: Βλέπω, ακούω, αφουγκράζομαι.
• Οι φυσαλίδες της υγείας: Ενδυναμώνω τον εγκέφαλό μου
• Το μενού της αθλητικής υγείας

Η επιστημονική ομάδα: Εξειδικευμένος διατροφολόγος στη διαχείριση βάρους παιδιών, ψυχολόγος με εμπειρία σε προγράμματα διαχείρισης βάρους παιδιών, εκπαιδευτικός -παιχνιδοθεραπεύτρια, καθηγητές φυσικής αγωγής και αθλητές, μάγειρας.

Βιωματικά Εργαστήρια 

1. Εργαστήριο διατροφικών πειραμάτων: αξιολογούμε τα τρόφιμα και ποια είναι η δράση τους στην ανάπτυξη του σώματος.
2. Εργαστήριο άσκησης: επίδειξη των πιο αποτελεσματικών προγραμμάτων άσκησης στη διαχείριση βάρους των παιδιών.
3. Μαγειρεύουμε μαζί με γονείς και παιδιά: το σπιτικό φαγητό, σχολικά σνακ,  μενού των πάρτι και των διακοπών.
4. Σχεδιασμός πλάνου Οικογενειακής Διατροφής για όλες τις εποχές
5. Εργαστήριο σωματικής αξιολόγησης και ορθοσωμίας
6. Τεχνικές αναγνώρισης και διαχείρισης συναισθημάτων.

ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ

Υπεύθυνη επιστημονικού προγράμματος
«ΖΩ- ΚΙΝΟΥΜΑΙ ΤΡΕΦΟΜΑΙ ΣΩΣΤΑ»

Δρ. Άννα Παπαγεωργίου PhD, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Επ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Επ. Υπεύθυνη προγραμμάτων προαγωγής της υγείας «ΕΥΡΩΣΤΙΑ» Ερευνήτρια γ΄ βαθμίδας, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο.

♦ Επικοινωνία:  Τ. 210 6827284, www.evrostia-health.gr

Χορηγός επικοινωνίας του προγράμματος: Natura nrg

Πηγή: Naturanrg 129o, www.naturanrg.gr